روانکاری را می توان به کلیه عملیاتی اطلاق نمود که اثرات اصطکاک و ساییدگی را تقلیل می دهد. روان کننده به ماده ای اطلاق می شود که با قرار گرفتن مابین دو سطح در تماس باعث پایین آمدن نیروی مقاومت در برابر حرکت یا نیروی اصطکاک مابین آنها و نتیجتاً کاهش نیروی لازم برای شروع و ادامه حرکت نسبی سطوح می گردد . انجام روانکاری با استفاده از روانکارهای پیشرفته، موجب صرفه جویی های قابل توجهی در انرژی مصرفی برای تولید برق، سوخت مصرفی در صنایع، سوخت مصرفی وسایل نقلیه، هزینه روان کننده مصرفی و هزینه نگهداری و تعمیرات ماشین آلات خواهد شد . از این میان افزودنی های تولید شده بر پایه نانوتکنولوژی از جمله نانو ذرات، عملکرد بسیار قابل قبولی در این زمینه داشته اند.
پیگیری مداوم برای بازدهی بهترســوخت، موضوعی اســت که به تازگی باعث شــده پیشــرفتهای بســیاری را در فناوری موتور شاهد باشیم. نانــوذرات مختلــف به عنــوان مواد افزودنی بر روی خــواص روغنها از جمله اصطکاک و ســایش رفتار تریبولوژیکی روانکار، گرانروی نقطه ریزش اشتعال، قدرت خنک کنندگی موتور و توانایی پاک کردن سطوح تأثیر میگذارند. این نانوذرات با روشهای خاصی در آزمایشــگاه ساخته شــده و در غلظتهای مشــخصی به روغن روانکار پایه اضافه میشوند و تغییر رفتار روغن روانکار با روشهای مختلفی موردبررسی قرار میگیرد. در اغلب موارد نتایج نشان داده است که مخلوط روغن پایه و مواد افزودنی نانوساختار عملکرد بهتری نسبت به روغن پایه فاقد مواد افزودنی از خود نشان میدهد، بنابراین هدف یافتن نانوافزودنی متناسب با روغن پایه و غلظتی از آن است که در این شرایط روغن روانکار بهترین کارکرد را داشته باشد. سطوح فلزی هرچقدر هم که صاف به نظر برسند دارای دندانه ها و پستی و بلندیهایی هستند که به هنگام حرکت روی هم موجب ســایش و اصطکا ک شــدید میشــوند. روانکار معمولی به دلیل بزرگ بودن ذرات آن نمیتواند این حفره های ریز را پر کند بنابراین تنها یک الیه روی سطح فلز تشکیل میشود که نمیتواند از ساییدگی جلوگیری کند، درصورتیکــه نانوافزودنیهــای روانکار این ویژگی را به روانکارها میدهند کــه بتوانند به دلیل ذرات نانویی موجود در آنها به درون ریزحفره ها نفوذ کنند و اثرسایش را تا حد بسیار خوبی پایین آورند. به موجب این اتفاق، در هزینه های ناشی از پدیده سایش و اصطکا ک صرفه جویی اقتصادی قابل ملاحظه ای میشود. نانوافزودنیهــا راههــای جدیــدی را بــرای ماکزیمم کردن عملکــرد روانکاری بــاز میکنند. با این وجود یک شــکاف مشخص هم در نگرش و هم در صالحیت بین محققان دانشگاه و متخصصان صنعت مواد شیمیایی وجود دارد زیرا که همیشــه نگرانی ریســک تولیدات جدید برای آنها وجود دارد. با اینکه فناوری نانو میتواند خواص روغن و گریس را بهبود بخشد ولی در مقیاس بزرگ در بازار فروش هنوز با مشکلات تکنیکی و موانع فروش روبروست.
