سلام ، به سایت شرکت پارسیس سگال پویا خوش آمدید.

مواد اولیه تولید روغن موتور

مواد اولیه تولید روغن موتور

پرمصرف ترین ماده اولیه  تشکیل دهنده روغن موتور و روانکارهای صنعتی و خودرویی را روغن پایه می نامند که سهم آن در محصول بعضا تا 97 درصد می‌رسد.

روغنهای پایه را به سه دسته کلی می توان دسته بندی کرد:

روغن پایه طبیعی

روغن پایه معدنی

روغن پایه سنتتیک

برای روغن های طبیعی ، چربی های گیاهی و حیوانی را می توان نام برد.

روغن های معدنی، حاصل فرآیند پالایش نفت خام بوده که از برشی به نام لوب کات تهیه می گردد و به دو دسته پارافنیک و نفتنیک جدا می شوند.

روغن های پایه پارافنیک حاصل هیدروکربنهای سیر شده خطی و یا شاخه دار ایزومر می باشند و دسته نفتنیک حاصل هیدروکربنهای حلقوی سیر شده هستند.

اگر بخواهیم روغنهای پایه را از لحاظ خواص شیمیایی و فیزیکی تفکیک کنیم بر 5 گروه طبقه بندی می شوند:

گروه I و II و III (که به ترتیب به کیفیت و خواص فیزیکی و شیمیایی آن افزوده می شود) و گروه IV (که همان پلی آلفا اولفین ها هستند.) و گروه V (که سایر روغنهای مطرح نشده در گروه های فوق، در این دسته قرار می گیرند)

این گروه بندی براساس وزن مولکولی، خواص و ترکیبات درون آن، درصد عناصر معدنی مثل گوگرد ، شاخص گرانروی و غیره محاسبه شده اند.

روغن پایه تولید شده در ایران توسط پالایشگاه های دولتی ، از گروه I می باشند.

روغنهای سنتزی متشکل از مولکولهای آلی هستند ، که با وزن مولکولی کم ، و واکنش هایی در شرایط خاص و تحت کنترل خود باعث می گردند تا محصول نهایی تولید شده از آن ، بیشترین خواص مورد نظر در طراحی  فرمولاسیون را ایفا کنند .

به زبان ساده تر محصول دست ساز بشر با بهره گیری از ترکیبات آلی و نفتی، که براساس نیاز به ایجاد خواص جدید و یا حذف معایب احتمالی در روغنهای پایه معدنی، طراحی و تولید می گردد.

یکی از شاخصه های این نوع روغنهای پایه سنتزی، یکنواختی در ابعاد فیزیک مولکولی آن می باشد که در فرایند روانکاری نقش مهمی ایفا می کنند.

روغن های پارافینیک، به علت ناهمسانی ابعاد مولکولی آن در حین روانکاری مثلا درون محفظه موتور، با تحت فشار قرار گرفتن و در میان حرارت بالای محیط، مولکولهای کوچکتر، زودتر تبخیر می شوند حال آنکه مولکول های بزرگتر، فرآیند اکسیداسیون را دنبال می کنند و این تفاوت رفتاری به علت بالا رفتن  بیش از حد متعارف گرانروی تعیین شده، هدف روانکاری را دچار اشکال می نماید.

قیمت بالای تهیه روغن های پایه سنتتیک  در ابتدا میل و رغبتی در مصرف ایجاد نمی نمود لذا با گذشت زمان و آشنایی بیشتر در خواص خارق العاده آنها، و همچنین طراحی موتورهای جدیدتر با تکنولوژی بالاتر، نیاز به این روغن های پایه و محصولات سنتتیک، نهادینه شده و هم اکنون، اکثر کشورهای توسعه یافته صنعتی، با توجه به خواص فوق الاشاره روانکارهای سنتزی و مزید بر آن بلحاظ استانداردهای زیست محیطی استفاده از روغنهای گروه I را منسوخ نموده اند.

حال آنکه در عمده کشورهای در حال توسعه و نفت خیز، همچنان تا این استاندارد راه زیادی دیده می شود.

دو کشور ایالت متحده و آلمان در زمینه تولید و رشد این تکنولوژی نوظهور، فعالیت بسیار داشته و پیشرو بوده اند.

اصولا دسته بندی روغنهای پایه سنتتیک به لحاظ ساختار مولکولی شبیه هم  و البته خواص کاملا متفاوت، بسیار مشکل می باشد و در اینجا به صورت کلی به نقل از کتاب روانکاری جامع در سال 1993، از دانشمندی بنام شابکین با 13 گروه کلی آنها را دسته بندی می کنیم :آروماتیک آلکیله، پرفلوئور و آلکیل پلی اترها، کلروتری فلوئورواتلین، آلیفاتیبک های حلقوی، دی آلکیل کربناتها، استرها، پرفلوئور و آلکیل پلی اترها، استرهای فسفاته، فسفازسین ها، پلی آلفا اولفین ها P.A.O، پلی بوتن ها PB ، پلی آلکیلن گلایکول ها، سیلاهیدروکربن ها، سیلوکسان ها

هر یک از دسته بندی های ذکر شده، به لحاظ خواص شیمیایی و فیزیکی منحصر به خود بوده و طبعأ  بر پایه نیاز به آن خواص، طراحی و تولید شده اند.

گروه پلی آلفا اولفین ها P.A.O – استرها و پلی آلکیلن گلایکول P.A.G از شاخص ترینها می باشد که به صورت گسترده تری مورد مصرف قرار می گیرند.

شایان ذکر است که عمده روغنهای سنتزی را از اتیلن، تهیه می نمایند و شاید بتوان اتیلن را مادر مواد اولیه این شاهکار تکنولوژی بشر دانست.

در یک ملاحظات سطحی می توان دریافت که ارزش افزوده نفت خام، بسیار جذاب بوده و صنایع پائین دستی نفت، در مقوله صنعتی و اقتصادی و حتی استراتژیک و سیاسی ، بسیار حائز اهمیت می باشند . چرا که می توان از یک بشکه مواد اولیه نفت خام، صدها محصول پرمصرف و بی بدیل تهیه کرد که این مهم، جز با تکامل فناوری سخت افزاری و علوم مربوط و تطبیق آنها با نیاز لازم و طراحی فرایند پیچیده میسر نمی باشد و بهره برداری فعلی هنوز، پتانسیل بسیاری را در استفاده از این ماده پر ارزش (نفت خام) به هدر می دهد که در سالهای اخیر، سرعت این روند کاهش یافته ولی قانع کننده نبوده است و همدلی سیاست گذاران کلان و البته همکاری متخصصین ماهر در راستای طراحی و نصب تجهیزات و راکتورهای شیمیایی لازم، می تواند گامی بسیار ارزشمند و موثر را در خود کفایی اکثر اقلام وارداتی مواد اولیه بردارد.

روغنهای پایه سنتتیک، بصورت یک کالای با ارزش بالا، وارد ایران شده و در صنعت تولید روانکارها، مصرف می گردند.

لذا تهیج یا تشویق و البته تامین مالی واحدهای تحقیقاتی و پژوهشی، امری کاملا ضروری و اقتصادی دیده می شود که کلید راه گشای اغلب اقتصاد دانان و صنعتگران بزرگ دنیا بوده است .

ارسال نظر

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.