سلام ، به سایت شرکت پارسیس سگال پویا خوش آمدید.

طبقه بندی روغن موتور و کیفیت روغن موتور(API-SAE)

طبقه بندی روغن موتور و کیفیت روغن موتور(API-SAE)

طبقه بندی روغن های موتور

روغن موتور: کشورهای پیشرفته غربی و به ویژه آمریکا، از سالهای دهه ۱۹۵۰ استانداردهای روغن موتور را تهیه و عرضه کرده اند. کشورهای دیگر هم یا مستقیماً از آن استانداردها استفاده میکردهاند و یا کدهای ملی خود را برای معرفی استاندارد مزبور به کار میبرده اند. در آمریکا سه مؤسسه API ,SAE ,ASTM با همکاری یکدیگر کار تهیه استانداردها را به عهده داشته اند. استانداردهای مزبور با علائم ( SAE بیانگر  ویسکوزیته روغن) و علائم ( API برای کیفیت و کارایی روغن) معرفی میشدند. ارتش آمریکا و ارتش انگلستان نیز با استفاده از استانداردهای SAE و API استانداردهای ویژه مورد نظر خود را با علائم MIL-L و Def-Stan معرفی میکردند.

کشورهای اروپایی نیز مانند سایر کشورهای جهان، از استانداردهای آمریکایی استفاده میکردند، اما از دهه ۱۹۷۰ این استانداردها تحت علامت ( CCMC کمیته اروپایی سازندگان خودرو) معرفی شدند. این کمیته بعدها به ACEA تغییر نام داد. از سوی دیگر، در آمریکا و ژاپن هم سازندگان خودرو، از عدم سرعت کافی API ,SAE ,ASTM در تدوین استانداردهای مورد نیاز آنان برای روغن موتور ناراضی بودند، اقدام به تدوین استاندارد جدیدی به نام ILSAC نمودند.

علاوه بر سازمانها و مؤسسات یاد شده، شرکتهای بزرگ و معتبر خودروسازی نیز استانداردهای ویژه خود را دارند. مثلاً مرسدس بنز در اروپا و ماک در آمریکا، از جمله این شرکتها هستند.

طبقه بندی روغنهای موتور بر اساس گرانروی (ویسکوزیته – لزجت – چسبندگی)

۱- طبقه بندی روغن های موتور بر اساس درجه بندی SAE

این درجه بندی صرفاً بر مبنای گرانروی است. انجمن مهندسان خودرو SAE به دلیل اهمیت گرانروی، اساس طبقه بندی روغن های موتور را بر این ویژگی بنا نهاده است، به طوری که در این سیستم دو گروه ازدرجه گرانروی مورد تعریف قرار می گیرند. یک گروه دارای حرف (Winter)W و دیگری گروهی که بدون حرف W است. هرقدر عدد SAE بزرگ تر باشد، گرانروی روغن مربوطه هم بیشتر است. حرف W همراه عدد SAE معرف روغن هایی است که در محیط های سرد به کار می روند و گرانروی این روغن ها در گرما اهمیت ندارد.

روغن هایی که حرف W در جلو آنها قید نشده است در محیط های گرم به کار می روند و گرانروی آنها در سرما اهمیت نخواهد داشت. مبنای دما برای محیط سرد °۱۸- سانتی گراد و برای محیط گرم °۱۰۰ سانتی گراد تعیین شده است. روغن های قید شده در جدول، تک درجه ای هستند.

گلوله فلزی با وزن یکسان در روغن هایی با گرانروی متفاوت طبق استاندارد SAE

روغن های موتور از لحاظ تغییرات گرانروی در دو دسته کلی زیر طبقه بندی می شوند:

  • روغن های تک درجه ای یا Mono grade
  • روغن های چند درجه ای یا Multi grade

روغن های ذکر شده در بالا نمونه ای از روغن های تک درجه ای بودند. روغن های چند درجه ای دلیل داشتن مواد افزودنی خاص در سرما (هنگام استارت موتور) مثل روغن های با گرانروی پایین(۱۰ و ۲۰) عمل می کنند و با گرم شدن موتور گرانروی آنها به حد گرانروی روغن های با گرانروی بالاتر ۴۰ تا ۵۰ می رسد. روغن های چند درجه ای از مخلوط کردن یک درصدمناسب از یک روغن با گرانروی کم با پلیمرهای بهبود دهنده شاخص گرانروی بدست می آیند.

بطور مثال روغن با علامت SAE 10W40 در درجه حرارت های پایین ۱۸ºC- مانند روغن SAE10Wعمل می کند اما در درجه حرارت ۱۰۰ºC مانند روغن با گرانروی SAE 40W عمل می کند.

دامنه درجه حرارت روغن موتور بر اساس ویسکوزیته (SAE)

۲- طبقه بندی روغنهای موتور بر اساس درجه بندی ISO

این سازمان روغن ها را برمبنای گرانرویشان در ۴۰ºC بر حسب سانتی استوک c.St تعریف و طبقه بندی کرده است و در موارد صنعتی از قبیل روغن توربین و دستگاه های هیدرولیکی و غیره مورد استفاده قرار می گیرد.

مقایسه گرانروی (ویسکوزیته) روغن موتور بر اساس درجه بندی ISO و SAE

مقایسه درجه گرانروی (ویسکوزیته) روغن ها SAE-ISO-AGMA (پایه، موتور، دنده و صنعتی) در دمای ۴۰ و ۱۰۰ درجه سانتی گراد

طبقه بندی روغنهای موتور بر حسب سطوح کیفیت

۱- طبقه بندی انجمن نفت آمریکا API

انجمن نفت آمریکا (American Petroleum Institute) کیفیت روغنهای موتور را در دو گروه دسته بندی نموده است. گروه اول روغنهای موتور برای خودروهای بنزینی که با علامت S [مخفف Serves (نماینده ایستگاههای تعویض روغن، گاراژها و بنگاههای فروش خودروها] مشخص شده و گرروه دوم روغنهای موتور دیزلی که با علامت C [مخفف Commercial (وسایل نقلیه تجارتی، کشاورزی و ناوگان)] مشخص شده است.

و سطح کیفیت هر یک از روغنهای این دو گروه به وسیله حروفی (به ترتیب الفبا) کره بعرد از حررف S یا C نوشته میشود، مشخص میگردد. روشهای آزمایش جهت تعیین روغن خاص توسط سازمان ASTM استاندارد شده است.

طبقه بندی روغن موتور بر حسب سطوح کیفیت API

۲- معرفی سطح کیفیت ILSAC

(International Lubricant Standardization and Approval) ILSAC به معنای سازمان بین المللی استاندارد و تایید (کیفیت) روانکارهاست. این سازمان از سال ۱۹۹۴ در زمره مؤسسات بررسی، تعریف و تأیید سطوح کیفیت روغنهای بنزینی قرار گرفته است و بیشتر سازندگان خودروها در کتابچه های جدید راهنمای خودرو، آن را ذکر مینمایند و برچسب تأیید کیفیت API را بر حسب تعاریف ILSAC نیز بر روی بسته بندیهای روغنهای موتور برای انتخاب روغن مشخص مینمایند.

سطح کیفیت ILSAC (روغن موتور)

کیفیت روغن موتور های بنزینی و دیزلی (API)

CA : روغن مخصوص خودروهای مدل ۱۹۴۰ تا ۱۹۵۰ با سوخت دیزل که در شرایط آسان کار میکنند. (سوخت با درصد گوگرد پایین)

CB : روغن مخصوص خودروهای مدل ۱۹۴۹-۱۹۶۰ با سوخت دیزلی (سوخت حاوی درصد بیشتری از گوگرد) برای شرایط معمولی کار موتور دیزلی. روغنهای این سرویس از زنگ زدگی یاتاقانها و رسوبات ناشی از سوخت نامرغوب در دماهای زیاد جلوگیری میکند.

CC : روغن مخصوص خودروهای مدل ۱۹۶۱ برای استفاده در خودروهای دیزلی در شرایط کاری متوسط تا سخت. مطابق با استاندارد MIL-L2104B
روغنهای مختص این سرویس در مقابل رسوبات ناشی از دماهای زیاد در موتورهای دیزلی سوپر شارژ سبک که با شرایط کاری عادی و نسبتا سخت، مقاوم بوده و مانع زنگ زدگی و فرسایش میباشند. روغنهای این سرویس در کامیونها، کارخانجات، موتورآلات ساختمانی و در انواع تراکتورها
مصرف میشود.

CD : روغن مخصوص خودروهای دیزلی مدل ۱۹۵۵ به بعد. برای استفاده در خودروهای دیزلی با سوخت نامرغوب (درصد گوگرد بالا حدود ۰٫۵%) و شرایط کاری سخت موتورهای دارای سیستم سوپر شارژ و توربوشارژ با دور زیاد و موتورهای بنزینی که در شرایط سخت کار میکنند مطابق با استاندارد MIL-L42104C ،D . این روغنها از خوردگی یاتاقانها و از ایجاد رسوبات ناشی از سوخت نامرغوب در دماهای زیاد جلوگیری میکند.

CD-H : روغن مخصوص دیزلهای مدل ۱۹۸۷٫ این روغنها با مشخصات سطح کیفیت CD نیز مطابقت دارد.

CE : روغن مخصوص دیزلهای مدل ۱۹۸۷٫ این روغن برای موتور بعضی از دیزلهای سوپرشارژ و توربوشارژ طراحی شده است که در شرایط سرعت پایین و بار بالا و همچنین سرعت بالا، بار بالا میکنند. مطابق با استاندارد MIL-L2104F

CF-4 : روغن مخصوص دیزلهای چهار زمانه مدل ۱۹۹۰ که با دور بالا حرکت میکنند. قابل استفاده به جای روغن با سطح کیفیت CE ,CD. مطابق با
استاندارد MIL-L2104F

CF : روغن مخصوص دیزلهای سوپر شارژ و توربو شارژ دو زمانه مدلهای ۱۹۹۴٫ این روغن با کارایی سطح کیفیت CD نیز مطابقت دارد.

CF-2 : روغن مخصوص دیزلهای دو زمانه مدلهای ۱۹۹۴ که با سطح کیفیت CD-H نیز مطابقت دارد.

CG-4 : روغن مخصوص دیزلهای چهار زمانه طراحی ۱۹۹۵ که با دور بالا حرکت میکنند. این روغنها با سطح کیفیت CG-4 ,CE ,CD نیز مطابقت دارد.

CH-4 : روغن مخصوص دیزلهای چهار زمانه طراحی ۱۹۹۸ که با دور بالا حرکت میکنند. این روغنها نیاز سطوح کیفیت CF4 ,CG-4 را نیز تأمین مینمایند.

CI-4 : روغن مخصوص موتورهای دیزلی سبک، متوسط و سنگین با ویژگی کاهش اکسیدهای نیتروژن (Nox) تا حد ۵۰% با استفاده از گازهای خروجی خنک شده از اگزوز، به عنوان جایگزین اکسیژن این روغنها به منظور مقابله با اسیدهای حاصل از Nox دارای قابلیت ذخیره بالاتری هستند.

SA : روغنهای این سرویس مختص موتورهای بنزینی و دیزلی میباشد که در شرایط کاملا آسان کار میکننید و احتیاج به مواد افزودنی ندارند.

SB : روغنهای این سرویس برای موتورهای بنزینی است که در شرایط نسبتا آسان کار میکنند و احتیاب به حداقل مواد افزودنی دارند. روغنهای این سرویس در مقابل اکسیده شدن، خوردگی و ساییدگی مقاوم میباشند. (SA+ مواد ضد خوردگی و ضد اکسیداسیون) (۱۹۳۰)

SC : مواد ضد زنگ و ضد ساییدگی+ SB + پاک کنندگی (۱۹۶۴-۱۹۶۷)

SD : مشابه SC، دارای مقدار بیشتری از مواد افزودنی هستند. همچنین در مقابل تغییرات شدید دمای موتور مقاومند. (۱۹۶۷-۱۹۷۰)

SE : مشابه SD، دارای مقدار بیشتری از مواد افزودنی (۱۹۷۱-۱۹۸۰) معادل MIL-L-46152A

SF : مشابه SE اما دارای مواد ضد اکسیداسیون و ضد ساییدگی بیشتر (۱۹۸۰-۱۹۸۹)معادل MIL-L-46152B,C

SG : مشابه SF با دارا بودن کیفیتی برتر از آن با مقدار بیشتری از مواد افزودنی (۱۹۸۹-۱۹۹۲) معادل MIL-L-46152D,E

SH : مشابه SG تست شده با روش CMA با دارا بودن کیفیتی که آزمونهای آزمایشگاهی متعددی شامل آزمون فراریت (Noack) و قابلیت فیلتر شدن را به خوبی جواب میدهد. (۱۹۹۳-۱۹۹۶)

SJ : مشخصات مشابه SH تست شده با روش CMA با دارا بودن کیفیتی برتر که آزمونهای Gelatin Index ,TEOST Homogeneity/Miscibility را جواب میدهد. (۱۹۹۶-۲۰۰۱)

SL : سطح کیفیت روغنهای تولید شده در سال ۲۰۰۲ تست شده با روش Acc code برای مصرف طبق خط مشی و قابلیتهای مورد نظر API و آزمون درجه گرانروی SAE در مورتورهای بنزینی مدرن.

SM : برای مصرف در موتور خودروهای طراحی شده تا سال ۲۰۱۰

SN : قابل استفاده در تمام موتور خودروهایی که از سال ۲۰۱۱،۲۰۱۰ طراحی شده است این روغن موتور با مقاومت بهتر در برابر اکسیداسیون، پوشش دهی بیشتر و محافظت در برابر رسوب گذاری بر روی قطعات و افزایش کارایی روغن موتور در دمای پائین بهبود یافته است. گرید های سبک این روغن موتور صرفه جویی قابل ملاحظه ی در مصرف سوخت فراهم می آورد. برخی روغنهای SN دارای استاندارد ILSAC از نظر کیفیت حفظ انرژی هستند.

ارسال نظر

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.