
رویال داچ شل
رویال داچ شل، غول برندهای نفتی و دومین شرکت بزرگ جهان!
رویال داچ شل (Royal Dutch Shell) که معمولأ بنام شل شناخته میشود، شرکت نفت و گاز هلندی-بریتانیایی است، که دفاتر مرکزی آن، در شهرهای لاهه، هلند و لندن، بریتانیا مستقر میباشند.
ریشههای تأسیس رویال داچ شل به سال ۱۸۹۰ بازمیگردد، که جین باپتیست آگوست کسلر و هنری دیتردینگ اقدام به تأسیس شرکت نفت رویال داچ در کشور هلند نمودند. بازوی بریتانیایی این شرکت نیز در سال ۱۸۹۷ توسط مارکوس ساموئل، در پادشاهی متحد بریتانیای کبیر و ایرلند راهاندازی شد. در سال ۱۹۰۷ در پی ادغام شرکت نفت رویال داچ و کمپانی شل، شرکت رویال داچ شل شکل گرفت.
این شرکت امروزه بعنوان یکی از بزرگترین شرکتهای جهان بشمار میآید. شرکت شل در سال ۲۰۱۱ درآمدی بالغ بر ۴۷۰ میلیارد دلار کسب نمود و بهعنوان دومین شرکت بزرگ جهان بر پایه میزان درآمد شناخته شد. این شرکت همچنین، یکی از شش کمپانی بزرگ نفتی جهان است، که با عنوان ” سوپرمیجر” شناخته میشوند.

حوزه فعالیتهای شرکت رویال داچ شل، کل زنجیرهٔ صنایع نفت و گاز را در بر میگیرد، از عملیات اکتشاف، استخراج و پالایش؛ نفت خام و گاز طبیعی، تا تولید و توزیع مواد شیمیایی،محصولات پتروشیمی و فراوردههای نفتی. این شرکت همچنین در زمینه تولید و توزیع برق نیز فعالیت میکند.
شرکت شل بزرگترین عرضهکننده انرژیهای تجدیدپذیر در جهان است، که تولید و توزیع سوختهای زیستی، انرژی بادی، انرژی خورشیدی و هیدروژنی را در بر میگیرد.
رویال داچ شل دارای عملیات، در بیش از ۹۰ کشور جهان است و ۴۷ پالایشگاه را در مالکیت دارد. ظرفیت تولید نفت خام شرکت رویال داچ شل بطور متوسط معادل ۳٫۱ میلیون بشکه در روز است. این شرکت مالک شبکه گستردهای از ۴۴٫۰۰۰ جایگاه پمپ بنزین در کشورهای مختلف جهان میباشد.
بزرگترین شرکت تابعه رویال داچ شل، شرکت نفت شل است، که مدیریت داراییهای این شرکت در ایالات متحده آمریکا را بر عهده دارد. از سایر زیرمجموعههای شل، میتوان به: شل کانادا، شل استرالیا، شل نیجریه، شل کمیکال، گسترا و شل پاکستان اشاره کرد.
بخشی از سهام رویال داچ شل، در بازارهای بورس لندن، بورس نیویورک و بورس یورونکست آمستردام معامله میشود. شرکت شل در تاریخ ۶ ژوئیه ۲۰۱۲ با ارزش بازار ۱۴۰٫۹ £ میلیاردپوند، بعنوان بزرگترین شرکت فعال در بورس لندن معرفی شد.
در طول سالهای دهه ۱۹۷۰ به بعد، رویال داچ شل، برای تنوع بخشیدن در عرصه کسبوکار خود، در سایر حوزههای صنعتی بجز نفت، گاز، صنایع پتروشیمی و مواد شیمیایی، فعالیتهایی را آغاز نمود، که بهعنوان نمونه میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
• انرژی هستهای: با مشارکت شرکت گلف اویل و در ایالات متحده.
• زغال سنگ: راهاندازی شرکت زغال سنگ شل و فعالیت در حوزه استخراج و بازاریابی زغال سنگ.
• فلزات: خریداری شرکت بیلیتون هلند، از کمپانی بیاچپی بیلیتون در سال ۱۹۷۰ میلادی.
• تولید برق: تأسیس شرکت اینترجن، با سرمایهگذاری و مشارکت شرکت بکتل.
در اواخر دهه ۲۰۰۰ میلادی شل شروع به سرمایهگذاری در حوزه انرژیهای نو نمود، که باعث حرکت این شرکت به سوی تولید و استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر گشت.
امروزه رویال داچ شل دارای سرمایهگذاریهای فراوانی در زمینه انرژی خورشیدی، نیروگاههای بادی، هیدروژنی و جنگلداری میباشد. در حال حاضر این شرکت بزرگترین نیروگاه بادی فراساحلی جهان را در اختیار دارد.
ریشههای تأسیس رویال داچ شل، از دو بخش یا دو بازوی جداگانه، تشکیل شده است.

• شرکت رویال داچ
• شرکت شل
شاید بتوان شرکتهای بسیاری را در جهان نشان داد، که به مرور زمان، حوزه فعالیت خود را تغییر داده و پس از مدتی در شاخهای جدید به فعالیت پرداختهاند، اما تعداد شرکتهایی که این تحول در کسبوکار، در آنها رخ داده و برای آنها جهشی رو به جلو بوده و باعث پیشرفت فوقالعاده آنها شده، انگشتشمار میباشند. ابر شرکت رویال داچ شل، یکی از این شرکتها محسوب میشود.
رویال داچ شل، کسبوکار خود را براساس یک تعهد شفاف برای درست عملکردن بنیان نهاده است. ارزشهای اصلی شل، عبارت است از: صداقت، درستی و احترام به مردم.
رویال داچ شل، مدعی است؛ که گروههای متنوع مردم را استخدام میکند و برای آنها ارزش میآفریند. به حقوق انسانهای همکار، احترام میگذارد و شرایط کار ایمن و زمینه رشد و توسعه استعدادهای آنها را فراهم میآورد.
استراتژی شرکت رویال داچ شل، در قالب یک شعار مطرح میشود، که چنین است:
“صنایع بالادستی مدرن و صنایع پایین دستی سودآور”
اهداف گروه شل، عبارت است از: مشارکت مؤثر، مسئولیتپذیری و سودآوری در نفت، فراوردههای نفتی، گاز طبیعی، محصولات شیمیایی و سایر کسبوکارهای منتخب و همچنین مشارکت در تحقیق و توسعه سایر منابع انرژی، برای پاسخگویی به نیازهای متغیر مشتری و نیازهای روبهرشد جهانی، برای انرژی…
تحقیق و توسعه، محور فعالیتهای رویال داچ شل، بویژه در حوزه انرژیهای نوین است. سیاست تحقیق و توسعه در شل عبارت است از: ابداع، توسعه و بکارگیری فناوری در کسبوکارهای بالادستی و پاییندستی صنعت نفت و نیز سوختهای تجدیدپذیر، هیدروژن و دیاکسیدکربن.

تمرکز فعالیتهای تحقیق و توسعه رویال داچ شل، در حوزههای زیر است:
• رهبری فنی، محیطی و هزینهای در کسبوکارهای موجود و خلق فرصتهای کسبوکار جدید.
• حفظ مزیت رقابتی در فناوری الانجی بویژه فرآوری، ایمنی، مسائل زیستمحیطی حمل و نقل و ذخیره آن.
• تداوم فعالیتهای تبدیل زغال سنگ به گاز و مایع با تأکید بر کاهش هزینههای سرمایهای و افزایش فروش و بازدهی کارخانهها و عملکرد زیستمحیطی.
• خلق راهحلهای فناوری، به منظور افزایش دسترسی به منابع هیدروکربنی و توسعه فراوردههای مختلف.
• رویال داچ شل تاکنون؛ تعداد ۲۶۶۲۱ اختراع، به نام خود، ثبت کرده است.
درآمد شرکت رویال داچ شل در فاصله پنج سال، به دو برابر افزایش یافت. درآمد ۱۶۰ $ میلیارد دلاری در سال ۲۰۰۲، در سال ۲۰۰۵ به ۳۰۶٫۷ $ میلیارد دلار و سال ۲۰۰۶ به ۳۱۸٫۸ $ میلیارد دلار و در نهایت این رقم، یعنی درآمد سالیانه این شرکت، در سال ۲۰۱۱ به ۴۷۰٫۱۷۱ $ میلیارد دلار، افزایش یافت.
سود خالص رویال داچ شل، در سال ۲۰۰۶ معادل ۲۵٫۳ $ میلیارد دلار و این رقم در سال ۲۰۱۱ برابر ۳۱٫۱۵۸ $ میلیارد دلار بود، که در سال ۲۰۱۰ نسبت به سال پیش از آن، افزایشی معادل ۱۴٫۲٪ درصد در حوزه اکتشاف و تولید، ۱٫۵۷٪ درصد در حوزه تولید گاز طبیعی، ۱٪ درصد در بخش صنایع شیمیایی و ۱٪ درصد نیز، در بخش فروش فراوردههای نفتی داشته است. تعداد چاههای فعال این شرکت، در سال ۲۰۰۶، برابر ۲۴٫۳۵۲ چاه نفت و ۳٫۲۳۱ چاه گاز بوده است.