موتور
روغن موتور وظایف مهمی را در خودرو برعهده دارد:
- اصطکاک بین اجزا را کاهش میدهد
موتور از قطعات متحرک ساخته شده است و مسلما بین آنها اصطکاک وجود دارد. هرجا که اصطکاک هست، گرما هم هست. روغن موتور، اصطکاک بین قطعات فلزی را از بین میبرد تا گرمای ناشی از آن، موتور را داغ نکند. همچنین جلوی ساییدگی قطعات را میگیرد. میدانید که تعمیر و تعویض قطعات ساییدهشده موتور هزینه زیادی برمیدارد. بنابراین با یک روغن موتور مناسب، در هزینهها صرفهجویی میکنید.
- گرما را از چرخه احتراق دور میکند
موتور با تولید انفجارهای کنترلشده یا احتراق درون سیلندرها کار میکند. حال اگر گرمای ناشی از اصطکاک به این انفجارهای کنترلشده اضافه شود، موتور خودرو مشکل پیدا میکند. روغن موتور مانند عایق از رسیدن گرما به این چرخه جلوگیری میکند.
- محصولات جانبی ناخواسته را جذب میکند
در فرایند احتراق محصولات ناخواستهای مانند اسیدها و اکسید سیلیکون تولید میشوند که اگر وارد سایر قسمتهای موتور شوند، به آن آسیب وارد میکنند. روغن موتور مانند یک آهنربا این مواد را جذب میکند و بهحالت تعلیق درمیآورد.
- زنگزدگی را به حداقل میرساند
در فرایند احتراق، سوخت باید با هوا که حاوی اکسیژن است مخلوط شود. اکسیژن باعث خوردگی و زنگزدن فلزات میشود. درست است که نمیتوانیم جلوی رسیدن هوا به موتور را بگیریم، اما با استفاده از روغن موتور میتوانیم اثرات اکسیدکنندگی آن را به حداقل برسانیم.
ویسکوزیته روغن موتور یعنی چه؟
ویسکوزیته (viscosity) یا گرانروی، به غلیظ بودن یا رقیق بودن مایع گفته میشود.
ویسکوزیته عسل بالا و ویسکوزیته آب آشامیدنی پایین است. برای اینکه موتور خودرو عملکرد بهتری داشته باشد، باید از روغن موتور با ویسکوزیته مناسب استفاده کنید.رتبهبندی SAE را داریم که از یک سری اعداد برای نشان دادن درجه ویسکوزیته استفاده میکند.
رتبهبندی SAE و ویسکوزیته روغن موتور
SAE مخفف انجمن مهندسان خودرو (Society of Automotive Engineers) است.
رتبهبندی SAE از اعداد ۰ تا ۶۰ برای تعیین درجه ویسکوزیته روغن موتور استفاده میکند. اعداد ۰ تا ۲۵ برای هوای سرد و زمستانی است و اعداد ۳۰ تا ۶۰ برای هوای گرم و تابستانی هستند.
روغن موتور را به دو نوع سینگل گرید و مولتی گرید تقسیم میکنند.
سینگل گرید: اگر کد مربوط به ویسکوزیته فقط یک عدد داشته باشد (مثلا SAE 30)، یعنی این روغن، درجه ویسکوزیته چهار فصل را ندارد و فقط در هوای سرد یا گرم آزمایش شده است.
اگر از ۰ تا ۲۵ باشد فقط در هوای سرد و اگر از ۳۰ تا ۶۰ باشد، فقط در دمای جوش موتور یعنی ۱۰۰ سانتیگراد آزمایش شده است. روغن موتورهای سینگل گرید، فقط مخصوص یک شرایط آبوهوایی هستند (یا گرم یا سرد).
بیشتر روغنهای امروزی مولتی گرید هستند و برای هر چهار فصل مناسباند. این روغن موتورها را با یک سری افزودنیهای پلیمری تولید میکنند که با استفاده از آن، مجبور نیستیم در زمستان از یک نوع روغن و در تابستان از نوع دیگری استفاده کنیم.
در روغن موتورهای مولتی گرید، از دو عدد و یک حرف W که حرف اول Winter یعنی زمستان است استفاده میکنند (مانند W-305). عدد کنار W درجه ویسکوزیته روغن را در دماهای سرد نشان میدهد و عدد دوم نشاندهنده این است که اگر دمای موتور به بالاترین دما ۱۰۰ سانتیگراد (۲۱۲ درجه فارنهایت) برسد، درجه ویسکوزیته این روغن موتور از عدد مزبور بالاتر نخواهد رفت