مشخصات روغن ترانسفورماتور مطلوب
خواص ذاتی روغن تاثیر مستقیم بر عملکرد روغن در داخل ترانسفورماتور مورد توجه می باشد. این خواص ذاتی شامل: ویسکوزیته، نقطه ریزش، دانسیته، نقطه اشتعال و .. می باشد.
همچنین بالا بردن خواص تصفیه ای روغن ، موجب عمر بالا و کم کردن اثر متقابل روغن با اجزای تشکیل دهنده ترانس می گردد. این خواص شامل: مقدار گوگرد، ترکیبات آروماتیک، درصد اسیدهای آلی و… است. همچنین در فرآیند تصفیه شیمیائی پارامترهای الکتریکی محصول مورد توجه قرار می گیرند. در خصوص هر یک از پارامترهای روغن توضیح داده شده است:
۱- ویسکوزیته روغن ترانسفورماتور:
از مشخصه های روغن خوب ترانس، کمتر بودن ویسکوزیته و درجه چسبندگی آن است. زیرا هرچه ویسکوزیته کمتر باشد، روغن به راحتی میتواند به عنوان یک سیال انتقال دهنده حرارت انجام وظیفه نماید. از آنجاییکه جابجایی روغن در انتقال حرارت بسیار موثر است، حرارت تولید شده در داخل ترانسفورماتور به وسیله انتقال و جابجایی روغن از عایقهای جامد نزدیک هسته به روغن عایقی منتقل شده و این سیلان روغن میباشد که قادر است هرچه زودتر این حرارت را به خارج از ترانس رسانده و یا در رادیاتورها به وسیله تبادل حرارت ترانس را خنک کند. عامل تعیین کننده در این عمل مقدار ویسکوزیته میباشد. هر چقدر ویسکوزیته کمتر باشد، این فرآیند به راحتی انجام میشود.
۲- نقطه اشتعال روغن ترانسفورماتور:
توجه به نقطه اشتعال به دلیل موارد ایمنی در ترانسفورماتور ضروری است. استاندارد IEC 60296 روش کاپ بسته (پسنکی مارتین) را به منظور اندازه گیری نقطه اشتعال تصریح کرده است. در استاندارد ASTM D 3487 روش کاپ باز مورد استفاده قرار می گیرد. نتایج به دست آمده با استفاده از روش کاپ بسته ۵-۱۰c˚ کمتر از نتایج به دست آمده با استفاده از روش کاپ باز می باشد. نقطه اشتعال ارتباط مستقیم با اجزا سبک موجود در روغن دارد و به شدت به آلودگی های حاصل از روغنهای سبک مانند گازوئیل و بنزین حساس است. هر چند که بازده تکرار پذیری هر دو روش نسبتاً پائین می باشد و لیکن استفاده از روش کاپ بسته اهمیت دارد.
۳- دانسیته روغن ترانسفورماتور:
تعیین دانسیته روغن ترانس توزیع در مناطق سردسیر به منظور اجتناب از شناور شدن یخ در سطح روغن (در دمای پایین) و همچنین جهت محاسبه وزن کلی ترانسفورماتور ضروری می باشد. شناور شدن یخ در سطح روغن در هنگامی اتاق می افتد که مقداری آب غیر محلول در روغن ترانسفورماتوری که هنوز در مدار قرار نگرفته وجود داشته باشد. این امر باعث ایجاد اشکال در زمان شروع به کار ترانسفورماتور می شود.
۴- مقاومت در برابر اکسیداسیون:
در بازار دو نوع روغن ترانس برق وجود دارد: روغن حاوی مواد افزودنی آنتی اکسیدان (inhibited) و روغن عاری از مواد افزودنی آنتی اکسیدان (uninhibited)
۵- مقدار آب روغن ترانسفورماتور:
حلالیت آب در روغن وابسته به دما و مقدار مولکولهای قطبی آروماتیک موجود در روغن است. مقدار حلالیت بستگی به روش تصفیه و دمای مورد استفاده در حین عمل تصفیه دارد. اگر مقدار آب موجود در روغن بالا باشد باعث می شود روغن به هنگام انجام عملیات گاززدایی به شدت کف کند، کف ایجاد شده ناشی از تبخیر آب موجود می باشد. البته باید به این مورد توجه کرد که کف پایدار در سیستمهای آلوده یافت می شود. به عنوان مثال روغنهای آلوده به ذرات یا آلوده به سایر مایعات نامناسب، به عنوان یک قانون کلی مایعات تمیزهیچ گاه کف نمی کنند.
